W piśmiennictwie przedmiotu (C. Borzaga, J. Defourny, P. Lloyd, E. Leś) mianem podmiotów gospodarki społecznej (social economy) lub organizacji trzeciego sektora (third system organizations) określa się te instytucje i organizacje, które  tworzą nowe usługi  dla  osób indywidualnych, samorządów, organizacji obywatelskich i przedsiębiorców oraz nowe miejsca pracy w ramach przedsięwzięć łączących w sobie ekonomiczne i społeczne aspekty aktywności obywatelskiej.

 

Podmioty ekonomii społecznej są zatem podmiotami gospodarczymi i społecznymi działającymi we wszystkich sektorach. Mogą one przybierać różne formy, wśród których wymienić należy: banki spółdzielcze, ubezpieczenia wzajemne, spółdzielnie, fundusze poręczeniowe, przedsiębiorstwa społeczne i socjalne, stowarzyszenia, fundacje. Przedsiębiorstwa te są szczególnie aktywne w takich obszarach jak: opieka społeczna, usługi socjalne, zdrowie, banki, ubezpieczenia, produkcja rolnicza, sprawy konsumenckie, praca stowarzyszona, rzemiosło, sektor mieszkaniowy, dostawy, usługi dla mieszkańców, szkolenie i edukacja, kultura, sport i rozrywka.

 

Mimo wielości form prawnych istnieje pewien zespół cech wspólny wszystkim tym podmiotom ekonomii społecznej:

a)     pierwszeństwo celów indywidualnych i społecznych ponad zyskiem,

b)     otwarte i dobrowolne członkostwo,

c)     demokratyczna kontrola członków,

d)    połączenie potrzeb członków/użytkowników i/lub potrzeb ogólnych,

e)    obrona i realizacja wartości solidarności i odpowiedzialności,

f)     autonomiczne zarządzanie i niezależność od władz publicznych,

g)    przeznaczanie wypracowanego zysku do realizacji celów stabilnego rozwoju, realizacji usług dla członków lub usług ogólnych.